2022 Gezondheid & Comfort

symposium-2022

Op dinsdag 27 september 2022 heeft ISIAQ.nl haar jaarlijkse symposium op de TU in Eindhoven georganiseerd. Deze keer in samenwerking met HITBE (Health in the Built Environment team at TU/e). Voor de presentaties waren Nederlandse auteurs uitgenodigd, die een paper hadden over gezondheid en/of comfort  op het CLIMA 2022 congres in Rotterdam en/of Indoor Air 2022 in Finland.

Voorafgaand was er ook nog even aandacht voor het Platform Gezond Binnen door Remi Hompe, directeur van de Vereniging Binnenklimaat Nederland. Het Platform Gezond Binnen is een krachtenbundeling om consumenten bewust te maken van de noodzaak van een gezond binnenklimaat, voor meer informatie verwijzen we graag naar de website gezondbinnen.nl. ISIAQ.nl neemt als kennispartner deel aan dit samenwerkingsverband. Andere partners zijn o.a. TNO, een verzekeraar en het longfonds.

Hieronder volgt een korte samenvatting van de presentaties:
Marije te Kulve, BBA presenteerde: “Improving the indoor/outdoor ratio of (ultra)fine particles in a school”. Dit onderzoek is samen met Froukje van Dijken, BBA en Bob Ursem, TU Delft uitgevoerd. Doel was het vaststellen van de effectiviteit van fijnstof reducerende maatregelen. In hun onderzoek waren twee identieke gebouwen betrokken, beide in de beurt van drukke wegen.

De conclusies:

  • Het toepassen van een verbeterd filter (ePM1 85%) in de LBK draagt significant bij aan een lagere I/O-ratio in vergelijking met een standaard filter (ePM2.5 70%).
  • Vraaggestuurde ventilatie (ventilatie naar laag debiet bij lage CO2-concentratie) kan effect hebben op de effectiviteit van de filtratie.
  • In een goed geventileerd klaslokaal was de toegepaste lokale HEPA-filtering niet effectief genoeg om de (ultra-)fijnstofconcentratie tijdens gebruik te verlagen. Oorzaak: het lokale systeem had een te klein debiet.

Froukje van Dijken, Stijn van der Horst BBA over “Learning from innovative climate concepts in schools”. Hun doel was om lessen te delen uit praktijkervaringen van schoolgebouwen met falende innovatieve HVAC-concepten, Dit om problemen in toekomstige gebouwen te voorkomen. In hun presentatie beschreven ze drie cases van schoolgebouwen die onderzocht waren. De lessen: –          Sommige klachten konden al in het ontwerpproces worden aangepakt. –          Beoordeling van het ontwerp op binnenmilieu/comfort is nog geen standaardprocedure. –          Commissioning is niet altijd gebruikelijk. –          Prestatie-evaluatie door een onafhankelijke binnenklimaatspecialist leidt tot hogere prestaties. –          Duidelijke en toetsbare afspraken over prestatieniveau zijn nodig. –          Inzicht in onderhouds- en exploitatiekosten in de ontwerpfase is nodig om ervoor te zorgen dat er voldoende onderhoud plaatsvindt om de behaalde prestatie te behouden.

Marcel Loomans besprak een onderzoek naar “Response of low-cost environmental monitors to typical emission events in daycare centers”. Dit is onderdeel van het promotieonderzoek van Hailin Zheng. Zijn begeleiders zijn Shalika Walker, Marcel Loomans en Wim Zeiler, allen van de TU/e. Het doel was het evalueren van de prestatie van relatief goedkope luchtkwaliteit monitoren bij typische blootstelling zoals je die mag verwachten in een kinderdagverblijf. De geteste monitor werd daarbij vergeleken met resultaten (voor PM2.5, PM10, CO2, TVOC, T en RV) van instrumenten met een hogere kwaliteit (laboratorium). De studie is uitgevoerd in een geconditioneerde klimaatkamer, terwijl typische activiteiten zoals die plaatsvinden in een kinderdagverblijf zijn gesimuleerd (bijv. lijmen, boetseren, verven). De resultaten gaven aan: De onderzochte binnenluchtkwaliteit monitor is in het algemeen minder betrouwbaarheid wanneer het de absolute waarde betreft, maar ze kan wel verschillen detecteren ten gevolge van een activiteit.

Lada Hensen Centnerová met Lenneke Kuijer ,TU/e ,  over “Exploring futures of summer comfort in Dutch households”. Comfort in de zomer wordt steeds belangrijker in Nederland. 16-19% van de huishoudens maakt gebruik van een of andere vorm van actieve koeling en 26% overweegt om deze te kopen. Geschat wordt dat per huishouden de energie gevraagd voor koeling 30-50% wordt van de energie benodigd voor verwarming. Opmerkelijk is dat mensen bij oververhitting kiezen tussen zonwering of airco. Ofwel deze twee concurreren met elkaar, terwijl het logisch lijkt dat je eerst met zonwering begint. De resultaten zijn verkregen d.m.v. interviews, zelfrapportage, gemeten temperaturen en gesprekken met experts.

Henk Brink, TU/e en Hanzehogeschool Groningen, is een promovendus die zijn onderzoek uitvoert naar het effect van het binnenmilieu op de leerprestatie in klaslokalen in het hoger onderwijs. Hij wordt daarbij begeleid door Marcel Loomans, TU/e, Mark Mobach, Hanzenhogeschool Groningen en Helianthe Kort, TU/e, Hogeschool Utrecht. In zijn presentatie ging hij in o p “The influence of indoor air quality in classrooms on the short-term academic performance of students in higher education”. Hiervoor maakt hij gebruik van een systematische methode om door middel van interventies in klaslokalen op het gebied van luchtkwaliteit, temperatuur, geluid en verlichting die effecten te bepalen. In de presentatie werd met name ingegaan op het effect op het gerapporteerde welbevinden van studenten en de korte termijn leerprestaties.

Chuan Ma presenteerde zijn paper: : Monitoring the indoor environment for older people with dementia: a lesson learned”. Dit is onderzoek in samenwerking met: Olivia Guerra-Santin, Anne Grave en Masi Mohammadi, allen TU/e. Bij dit onderzoek werden in verschillende ruimten van een verpleegafdeling de volgende binnenklimaat parameters gemeten: RV, temperatuur, CO2, TVOC, licht en PM 2,5. Enkele ervaringen die konden worden geconcludeerd uit dit onderzoek: Onregelmatige variatie in omgevingsgegevens als gevolg van gedragsveranderingen van de bewoner. Dwaalgedrag van bewoners start meestal vanuit slecht geventileerde ruimtes.

Piet Jacobs, TNO, presenteerde tot slot een overzicht van de (persoonlijke) highlights van Indoor Air 2022. Dit betrof, niet verrassend, veelal Covid-19 gerelateerd onderwerpen. Enkele voorbeelden van onderwerpen die de revue passeerden (uit diverse papers):

  1. Effect van ventilatie en luchtreiniging in klaslokalen.
  • Draagbare (lokale) lucht (deeltjes) reinigers kunnen, in aanvulling op het ventilatiesysteem, een positief effect hebben als ze goed worden geplaatst en gebruikt.
  • Een goed ventilatiesysteem in scholen, vermindert blootstelling aan PM 2,5 tov buiten.
  1. Een nationaal onderzoek naar ventilatie en aerolsolverspreiding in openbaar vervoer en vliegtuigen.
  2. Onderzoek naar de effectiviteit op virusverwijdering en bijproducten bij gebruik van luchtreinigers op basis van UVC en plasma technologie deels in combinatie met filters (surrogaat virussen gebruikt).
  • Beide systemen kunnen een goed resultaat leveren, maar er kunnen grote verschillen in effectiviteit zijn.
  • Bij plasma technologie kunnen ongewenste bijproducten ontstaan oa. Ozon en Formaldehyde.
  1. Ook bij goede ventilatie is 1,5 m afstand houden een eerste vereiste om besmetting te voorkomen.

De meeste papers kunt u hier vinden en lezen (Proceedings CLIMA 2022).